• سلیم بن قیس هلالی

موضوع: اصحاب

کلمات کليدي: سلیم بن قیس هلالی ، اصحاب، یاران

سليم ^[1]  فرزند قيس همداني کوفي يکي از اصحاب و ياران باوفا و از شيعيان مخلص امير مؤمنان علي عليه  السلام و نيز از اصحاب امام حسن و امام حسين و امام سجاد عليهم السلام بود. ^[2]  کنيه   اش ابو صادق ^[3]  و از راويان مورد وثوق و اعتماد اماميه مي باشد. وي داراي کتابي است که مشتمل بر حقايق و اخبار و حوادث مهمي است که کمتر کتابي اين حقايق را در بر دارد، از جمله اين که مشتمل بر احاديثي است که نام دوازده امام شيعيان از حضرت علي و امام حسن و امام حسين عليهم السلام تا حضرت مهدي عليه السلام در آن آمده است. ^[4]

ولادت سليم

در کتاب   هاي تاريخ از تاريخ ولادت سليم نامي برده نشده و سند گويايي در دست نيست؛ جز اين حديث که ابان بن ابي عياش مي   گويد:

من در جنگ صفين از سليم پرسيدم که چند سال داري؟

گفت:

چهل سال ^[5]

 اگر اين سؤال و جواب در سال 36 يا 37 هجري که جنگ صفين در آن واقع شده، بوده باشد، معلوم مي   شود ولادت سليم سه يا چهار سال قبل از هجرت بوده است.

ايمان و اعتقاد سليم به اهل بيت

سليم در عصر خلافت عمر بن خطاب به مدينه آمد و در آن جا بود تا در عصر خلافت حضرت علي عليه السلام با آن حضرت بيعت کرد و سپس در رکاب امام عليه السلام در جنگ جمل شرکت نمود و از بصره به کوفه آمد و در کوفه ساکن گرديد و سپس با حضرت علي عليه السلام در جنگ صفين شرکت نمود و با سپاهيان معاويه جنگيد. سليم پس از شهادت مولايش اميرالمؤمنين عليه السلام بر همان اعتقاد و ايمان راسخي که به خاندان پيامبر داشت، باقي ماند و کمتر انحرافي در اعتقاد او نسبت به اهل بيت پيامبر پيدا نشد و به اين محبت و ايمان افتخار مي  نمود، از اين رو وقتي حجاج بن يوسف ثقفي به کوفه آمد و در مقام دستگيري شيعيان مخلص اميرالمؤمنين عليه السلام برآمد، وقتي به سراغ سليم رفت تا او را به قتل برساند، لذا سليم براي حفظ جانش فرار کرد و به محلي به نام «نوبند جان» نزد قوم ابان بن ابن ابي عياش مخفي شد، و بدين ترتيب از خطر مرگ نجات يافت. ^[6]

وفات سليم

بنا بر قول اصح، وفات سليم در کوفه و در زمان امامت امام زين العابدين علي بن الحسين عليه السلام در حدود سال 90 هجري مي   باشد. ^[7]

________________________________________________________

پی نوشت:

[1] سليم داراي کتابي است معروف به «کتاب سليم بن قيس هلالي» که نجاشي در رجال خود و شيخ طوسي در فهرست از آن نام برده و تجليل کرده   اند. اين کتاب مشتمل بر اخبار مهمي است از جمله نام دوازده امام شيعه با اسم و رسم در آن آمده است.

علامه قدس سره در کتاب خلاصه نقل مي   کند: سليم بن قيس از اصحاب اميرالمؤمنين علي عليه   السلام است که حجاج به دنبال او فرستاد تا وي را به قتل برساند، اما سليم فرار کرد و به نزد «ابان بن ابي عياش» پناه برد و هنگامي که وفاتش فرا رسيد به ابان گفت: تو به گردن من حقي داري و اکنون مرگ من فرا رسيده، همانا بعد از رحلت پيامبر صلي الله عليه و آله چه اتفاق   هايي افتاده و سپس به ابان کتابي داد که هيچ کس از سليم غير از ابان اين کتاب را نقل نکرده است.

مرحوم آية اللَّه خوئي درباره سليم بن قيس مي   نويسد: اولاً: سليم بن قيس يکي از اصحاب اميرالمؤمنين عليه  السلام و از علماي جليل القدر و مورد وثوق است که برقي در رجال خود او را تأييد نموده است. ثانياً: کتاب سليم طبق نقل نعماني يکي از کتب و اصول معتبره است و آنچه در آن آمده صحيح و از ائمه اطهار عليهم   السلام صادر شده است. ثالثاً: طريق کتاب سليم مختص به ابان بن ابي عياش نيست بلکه شيخ طوسي يکي از طريق ابان از سليم است و ديگري طريق ابراهيم بن عمر يماني از سليم است. اين عالم بزرگ و محقق عاليقدر شيعه (آية اللَّه خوئي قدس سره) در ادامه مطالب زيادي درباره سليم آورده، علاقه   مندان مي   توانند به آن مراجعه نمايند.

[2] رجال طوسي، ص 43، ش 5، و ص 68، ش 1 و ص 74، ش 1 و ص 91، ش 6.

[3] رجال نجاشي، ص 193، ش 516.

[4] ر. ک: کتاب سليم بن قيس هلالي، ص 21 - 15 و صفحات ديگر.

[5] مقدمه کتاب سليم، تحقيق علاء الدين موسوي، ص 1.

[6] ر. ک: مقدمه کتاب سليم، ص 3 - 1.

[7] ر. ک: مقدمه کتاب سليم، ص 3 - 1.

بر گرفته از کتاب: اصحاب امام علی علیه السلام

به قلم: سيد اصغر ناظم زاده قمی

نوشته شده توسط گروه اصحاب و یاران در روز چهارشنبه 1391/4/14 ساعت 25:45

من این مطلب را پسندیدم