• [صفین] شایعه ای که همه را فریب داد

موضوع: جنگ های دوران حکومت

کلمات کليدي:

بعد اتفاقاتی که قبل از آغاز مرحله اصلی جنگ صفین رخ داده بود؛ از جمله ورود قاریان عراق و شام _ که دارای تاثیر اجتماعی و سیاسی فراوان بودند_ حملات پراکنده ای که میان دو لشکر جریان داشت، برای مدتی متوقّف شد. این وضعیت و همچنین پاسخ های علمی و منطقی امیرالمومنین در مقابل ادعاهای معاویه، پسر ابوسفیان را از پیوستن قاریان قرآن به لشکر امام نگران کرد. تسخیر راه دسترسی به رود فرات توسط سپاه امام(بعد از آنکه به وسیله سپاه معاویه فتح شده بود)، نیز این نگرانی را تشدید می کرد. به همین دلیل به دنبال راه حلّی می گشت تا شرایط را به نفع خودش تغییر دهد.

لذا برای بر هم زدن وضع سپاه امیرالمومنین دست به نیرنگ زد.

انتشار شایعه میان سپاه امام و فریب سران سپاه

اردوگاه سربازان امام در قسمت سرازیري دشت صفین و اردوگاه معاویه در قسمت بلندتري قرار داشت. در منطقه اي از دشت،سدّی بود که بر آب فرات بسته بودند.

معاویه مخفیانه دستور داد تیري به اردوگاه سربازان امام پرتاب کردند که اخطار نامه اي به همراه داشت که  در آن نوشته بود:

«از بنده ي خیر خواه خدا! من گزارش می کنم که معاویه قصد دارد بند فرات را تخریب سازد تا همه ي شما را غرق کند. هر چه زودتر تصمیم بگیرید و احتیاط را از دست ندهید!»

این خبر کم کم بین لشکر امام پیچید و اکثرا هم آن را باور کردند. همزمان با این اتفاقات نیز معاویه برای باور بیش تر این نیرنگ توسط سپاه امام، دستور داد تا عده ای در محل سد، مشغول کار شوند.

امام از حیله ي معاویه آگاه بود، لذا به سران سپاه خود فرمود:

«معاویه قدرت تخریب سد را ندارد. بلکه می خواهد شما را از این طریق بترساند، تا جایگاه خود را ترك کنید و رود فرات را مجددا در اختیار بگیرد.»

سران سپاه گفتند: چنین نیست. کار جدي است و هم اکنون گروهی مشغول کندن حفره هایی هستند که آب را به سوي ما سرازیر سازند.

امام فرمود: اي مردم عراق، با من مخالفت مکنید!

سران سپاه گفتند: به خدا سوگند که ما کوچ می کنیم. اگر شما مایلید که بمانید، بمانید.

آن گاه همگی اردوگاه را ترك گفتند و نقطه ي بلندتري را براي خود برگزیدند. امام آخرین نفري بود که به ناچار منطقه را ترك گفت. اما چیزي نگذشت که واقعیت معلوم شد و معاویه با حمله ای برق آسا اردوگاه امام را اشغال کرد وسربازان عراقی را در حیرت فرود برد.   ^[1]

سرزنش سران سپاه

امام فرماندهانی از سپاه را که از وی اطاعت نکرده بودند به حضور طلبید و آنان را نکوهش کرد.

اشعث بن قیس از مخالفت خود پوزش طلبید و گفت که این شکست را جبران خواهد کرد. آن گاه به یاری مالک اشتر، پس از نبردي شدید، توانستند سپاه معاویه را سه فرسنگ از منطقه ي اشغالی دور سازند و از این طریق شکست ناشی از مخالفت خود را به گونه اي جبران کنند. وضع جبهه مجددا به نفع امام تغییر یافت و محل بهره برداري از آب فرات به دست سپاه آن حضرت افتاد.

اما در این هنگام، امیرالمومنین کرامت و جوانمردي خود را نشان داد و فوراً براي معاویه پیام فرستاد که ما هرگز مقابل به مثل نمی کنیم. بیایید به سوي آب که ما و شما در برابر این مائده ي آسمانی یکسان هستیم. آن گاه رو به سپاه خود کرد و فرمود:

 «هدف ما بالاتر از تسخیر آب است.» ^[2]

----------------------------------

[1]وقعه صفین ص 190

[2]وقعه صفین ص 165

با تصرف و تلخیص از کتاب فروغ ولایت آیت الله سبحانی

نوشته شده توسط گروه زندگی نامه در روز يکشنبه 1391/4/18 ساعت 13:37

من این مطلب را پسندیدم