• حارث همدانی(2)

موضوع: اصحاب

کلمات کليدي: حارث همدانی، اویس قرنی

حارث هَمْداني

ابو زُهَير، حارث بن عبد اللَّه بن کعب اَعوَر هَمْداني کوفي، از ياران امام علي^[1]  و امام حسن عليهما السلام^[2] و از شيعيان نخستين^[3] به شمار مي‏رود. او دانشي فراوان^[4] داشت و از فقيه‏ترينْ مردم و آشناترين افراد به احکام ارث بود و اين دانش را از امام علي عليه السلام آموخته بود^[5].

 او از سرشناسان کوفه و از جمله کساني بود که بر عثمان شوريدند و خواستار عزل سعيد بن عاص شدند^[6]  عثمان هم آنان را تبعيد کرد^[7].

 او در سال 65 هجري در کوفه درگذشت^[8].

عَلباء بن اَحمر در الطبقات الکبری نقل کرده است که:

علي بن ابي طالب عليه السلام براي مردم، سخنراني کرد و فرمود:

چه کسي دانشي را با يک درهم مي‏خرد؟

حارث اعور (يک چشم)، کاغذهايي را به يک درهم خريد و آنها را نزد علي عليه السلام آورد. ايشان هم دانش فراواني در آنها نگاشت. بعدها که براي مردمْ سخنراني کرد، فرمود:

اي اهل کوفه! نيمه مردي^[9] از همه شما پيشي گرفت^[10].

ابوحجاف در شرح الأخبار نقل کرده است که:

به من چنين رسيده که حارث، شبي نزد علي بن ابي طالب عليه السلام آمد. به او فرمود:

اي حارث! چه چيزي تو را در اين ساعت [ به نزد من] آورده است؟

گفت:

دوستي تو، اي امير مؤمنان!

علي عليه السلام فرمود:

به خدا سوگند، جز دوستي من، تو را نزد من نياورده است.

گفت:

به خدا سوگند، جز دوستي تو مرا نزد تو نياورده است.

علي عليه السلام فرمود:

مژده باد بر تو اي حارث که هيچ يک از دوستداران من نمي‏ميرند، مگر آن که مرا در جايي^[11] که دوست دارد، مي‏بيند، و به خدا سوگند، هيچ يک از دشمنان من نمي‏ميرد، مگر آن که مرا در جايي که دوست ندارد، مي‏بيند^[12].

جميل بن صالح در الأمالی نقل کرده است که:

ابوهاشم سيّدِ حِمْيَري^[13] براي من چنين خواند:

 گفته علي به حارث، شگفت‏انگيز است و او از اين شگفتي‏ها کم نداشت:

اي حارث همداني! هر که بميرد، مرا مي‏بيند

چه مؤمن باشد و چه منافق!

به ديده‏اش آشنايم و من نيز او را مي‏شناسم

به نام و ويژگي و آنچه کرده است.

و تو مرا بر صراط خواهي شناخت

پس نه از لغزش بهراس و نه از افتادن.

در پيِ تشنگي، آبي سرد به تو مي‏نوشانم

که از شيريني، عسلش پنداري.

آن گاه که در برابر آتش مي‏ايستي، به آن مي‏گويم:

او را وا گذار. به اين مرد نزديک مشو.

او را وا بنه. نزديکش مَرو که او

ريسماني دارد که متصل به ريسمان وصيّ است^[14].

پی نوشت ها:

[1] رجال الطوسي:513:60، المحبّر:303.

[2] رجال الطوسي:927:94.

[3] سير أعلام النبلاء:54:153:4، الجمل:109.

[4] سير أعلام النبلاء:54:152:4.

[5] تهذيب الکمال:1025:252:5، تهذيب التهذيب:1210:471:1.

[6] تاريخ الإسلام:430:3.

[7] وقعة صفّين:121.

[8] سير أعلام النبلاء: 54:155:4، ميزان الاعتدال:1627:437:1.

[9] چون حارثْ يک چشم سالم داشت، امام‏عليه السلام اين تعبير را درباره وي به کار گرفت. (م)

[10] الطبقات الکبري:168:6، سير أعلام النبلاء:54:153:4.

[11] با توجه به روايات ديگر، منظور حالت احتضار و جان دادن است. (م)

[12] شرح الأخبار:1320:451:3. نيز، ر. ک:الأمالي، مفيد:2:271.

[13] اسماعيل بن محمّد حِمْيَريِ شاعر، با آن که علوي يا هاشمي نبود، به «سيّد» شهرت داشت.

[14] الأمالي، مفيد:3:7، الأمالي، طوسي:1292:627، بشارة المصطفي:5.

نوشته شده توسط سید امیر سلطانی در روز پنجشنبه 1392/6/28 ساعت 17:19

من این مطلب را پسندیدم