• قرظه بن کعب انصاری

موضوع: اصحاب

کلمات کليدي: قرظه بن کعب انصاری، اصحاب

قَرَظَة بن کعب انصاري

ابو عمرو قَرَظَة بن کعب بن ثَعْلَبه انصاري خَزرَجي از صحابيان پيامبر صلي الله عليه وآله^[1] و از فقيهان اصحاب^[2] به شمار است. او در جنگ اُحد و جنگ‏ هاي‏ پس‏ از آن، شرکت‏ کرد.^[3]

او به هنگام خلافت عمر، ري را فتح کرد^[4] و به روزگار خلافت علي عليه السلام کارگزار کوفه،^[5] بِهْقُبادات^[6] و مسئول خراجِ منطقه بين النهرين بود.^[7]

او در جنگ‏ ها همراه مولا عليه السلام بود^[8] و در زماني که علي عليه السلام در کوفه بود، زندگي را بدرود گفت و امام عليه السلام بر او نماز خواند.^[9]

در الاستيعاب نقل شده:

علي بن ابي طالب عليه السلام او (قَرَظه) را به حکومت کوفه گمارد و چون به سوي صِفّينْ حرکت کرد، او را با خود بُرد و ابو مسعود بدري را کارگزار کوفه کرد.^[10]

در الاستيعاب نقل شده:

قَرَظَة بن کَعب در همه صحنه‏ ها با علي عليه السلام بود و در زمان خلافت علي عليه السلام، در خانه خود که در کوفه ساخته بود وفات کرد و علي بن ابي طالب عليه السلام بر او نماز خواند.^[11]

امام علي عليه السلام در نامه‏ اش به قرظة بن کعب:

امّا بعد؛ گروهي از مردمان منطقه‏ ات نزد من آمده و گفته‏ اند راهِ آبي دارند که کهنه و خراب شده است و اگر آن را حفر کنند و( آب را از دل خاکْ) بيرون بکشند، سرزمين آنان آباد مي‏ شود و بر پرداخت ماليات، توانايي مي‏ يابند و درآمد بيت المال را فزوني مي‏ بخشند و از من خواسته‏ اند که به تو نامه بنويسم تا آنان را به آن کار گيري و براي کَندن آن، گردشان بياوري و هزينه کني و من نمي‏ خواهم که هيچ کس را بر کاري مجبور کنم.

 پس ايشان را به آن کار، فرا بخوان. اگر راهِ آب، همان گونه است که مي‏ گويند، به هر کس دوست دارد در آن کار کند، فرمان ده به کار بپردازد، و جوي آب براي کساني است که در آن کار مي‏ کنند، نه ديگران، و اگر آباد کنند و توانمند شوند، نزد من محبوب‏تر است تا ناتوان بمانند. والسلام!^[12]

پی نوشت ها:

[1] المستدرک علي الصحيحين:347:183:1، التاريخ الکبير:858:193:7.

[2] تاريخ الإسلام:661:3، تهذيب الکمال:4864:564:23، الاستيعاب:2192:365:3. در منبع اخير آمده است:«مردي فاضل بود».

[3] تهذيب الکمال:4864:563:23، الاستيعاب:2192:365:3، اُسد الغابة:4291:380:4.

[4] تاريخ الطبري:148:4، تهذيب الکمال:4864:563:23، الاستيعاب:2192:365:3.

[5] تاريخ الطبري:499:4، تهذيب الکمال:4864:564:23، مروج الذهب:368:2.

[6] وقعة صفّين:11، الأخبار الطوال:153. در منبع اخير آمده است:«قُرْط بن کعب».

[7] أنساب الأشراف:205:3.

[8] الاستيعاب:2192:365:3، اُسد الغابة:4291:380:4، تاريخ الإسلام:662:3. در منبع اخير آمده است:«سپس با علي‏عليه السلام به جمل رفت و پس از آن در صِفّين، حضور يافت» و در منبعي ديگر آمده است:«او در آن روز (جنگ صفّين)، پرچم انصار را به دست داشت» (تاريخ بغداد:23:185:1).

[9] الطبقات الکبري:17:6، تاريخ بغداد: 23:185:1، تاريخ الإسلام:662:3. در دو منبع ديگر آمده است:«و گفته شده است که در روزگار حکومت مغيرة بن شعبه وفات کرد» (الاستيعاب:2192:356:3، تهذيب الکمال:4864:564:23).

[10] الاستيعاب:2192:365:3، اُسد الغابة:4291:380:4، تاريخ خليفة بن خيّاط:152.

[11] الاستيعاب:2192:3653، اُسد الغابة:4291:380:4، الطبقات الکبري:17:6.

[12] أنساب الأشراف:390:2. نيز، ر. ک:تاريخ اليعقوبي:203:2.

نوشته شده توسط سید امیر سلطانی در روز جمعه 1392/7/19 ساعت 23:38

من این مطلب را پسندیدم