• مهبط الوحی

موضوع: زیارت جامعه

کلمات کليدي:

هبوط : به معنای فرود آمدن، یا از جایی به جای دیگر منتقل شدن است.

مهبط : یا مصدر میمی است، و یا اسم مکان از ماده هبط.

اگر مصدر باشد: به این معناست که این خاندان به خاطر کثرت هبوط و زیادی نزول فرشتگان به حضورشان، گویا نفس هبوط و نزول وحی و ملک هستند.

اگر اسم مکان باشد: یعنی جمعی که جایگاه محل فرود و نزول وحی الهی اند. {هبوط ملائک باید در مواضعی باشد که دارای شرافت باشند}

وحی : در لغت به معنای اشاره سریعه است که ممکن است به چند صورت انجام شود

1. به کلام است (بر سبیل رمز و تعریض)

2. به صورت مجرد از ترکیب

3. به اشاره (به وسیله جوارح)

4. به کتابت

بعضی گفته اند: وحی کلام مخفی است و از آن تعبیر به الهام هم شده است و حق آن است که وحی عبارت است از کلمه الاهیه که به انبیاء و اولیاء القاء می گردد.

نجوای الهی با امیرالمؤمنین علیه السلام در شیعه و سنّی روایت بسیار دارد. رسول خدا صلی الله علیه و آله رسید، فرمودند:

ما انا انتجیته و لکن الله انتجاه (مناقب ابن مغازلی 124: احادیث 162-166) + (اختصاص 199)

پیامبر فرمودند من با علی نجوا نکردم بلکه خدا با او نجوا نمود.

1- مهبط وحی بودن ائمّه علیه السّلام می تواند به اعتبار فرود وحی بر پیامبر (ص) در منازل اهل بیت باشد. (1)

2- اعتبار دیگر ، فرود وحی بر خود ائمّه علیه السّلام است. در شب قدر یا اوقات دیگر در غیر از احکام دینی و شریعت ،مانند اخبار غیبی و اگر برای آوردن شریعت باشد ممکن است تکرار احکام قبل باشد تا آنها را تاکید کرده و روشنتر نماید .

حتی اگر وحی نسبت به ائمه را تاسیسی (آمدن احکام) بگیریم در توضیح احکام می تواند باشد و شرح و تفصیل آنها و در مورد زمان ظهور و دوران ظهور ایشان داریم که در زمان حکومت به وحی الهی عمل می کنند (و یوحی الیه فیعمل بالوحی بامر الله )

3- طبق روایات ائمّه علیه السّلام سه گونه علم دارند : ماضی (بیان شده) ، غابر(نوشته شده) و حادث که برترین آن هاست .  (2)

4- مهبط وحی به معنای محلی است که وحی بعد از نزول از مبدا ، در آن محل استقرار پیدا می کند .

5- وحی در لغت به هر گونه اعلام سریع و مخفیانه (غیر علنی) گفته می شود . لذا فهم آن مخصوص مخاطبان آن خواهد بود و بس .

مراد از وحی می تواند وحی تسدیدی (وحیی که تشریع ندارد) ، اخبار غیبی و امثال آن باشد که بر همه ی معصومان علیهم السّلام نازل می شود .

6- نزول در شب قدر آنقدر زیاد است که تعبیر طواف از آن شده است . (3)

7- از این دو فراز شأن خزان العلم بودن نیز به دست می آید .

8- وحی یک اشاره و القا مخفی است در لغت.گاهی می توان با یک اشاره مفهوم مبسوطی را به مخاطب منتقل کرد که بقیه ی افراد از مضمون آن مطلع نشوند .

9- ما چگونگی وحی بر پیامبران را نمی دانیم و فقط می دانیم مخفیانه است .  

نتیجه می گیریم که در لسان قرآن ، وحی لزوما به وحی تشریعی که به انبیا می شود اطلاق نمی شود .

10- انواع وحی در قرآن :

  1.  آنچه بر انبیا نازل می شود            (عنکبوت۴۵)

  2.  القای امر فطری و غریزی حیوانات   (نحل۶۸)

3.  نفحات رحمانی                          ( قصص۷)

4.  نفثات شیطانی                          (انعام ۱۲۱)

5.  اشارات رمزی                            (مریم ۱۱ )

 مقدار وحی و کیفیت نزول آن بسته به مقام نبی متفاوت است .

" فاوحی الی عبده ما اوحی " (4)

 که وحی مشافهة ( بدون واسطه ) مخصوص پیامبر صلّی الله علیه وآله است.

 مهبط وحی بودن ائمّه علیه السّلام چه می شود ؟

 طبق روایتی (5)، جبرئیل در آخرین لحظات عمر پیامبر صلّی الله علیه وآله به ایشان عرض کرد که حالا آخرین نزول من به دنیاست.

۱- نزول وحی مخصوص جبرئیل نیست .

2- منظور جبرئیل این بوده که برای وحی تشریعی دیگر نمی آید.

(ما لم ینقطع بموت غیرک من النبوة و الانباء و أخبار السماء (6) )

این که ملائکه علومی را به ائمّه علیه السّلام تعلیم می کنند یا اخبار می دهند ، نشان از مقام بالاتر ایشان نیست زیرا :

۱- ملائکه حامل خبرند و فهم و تحلیل آن به عهده ی امام علیه السّلام است و خبر دادن هدهد به حضرت سلیمان علیه السّلام ، دلیل برتری برای وی را ندارد .

( ربّ حامل فقه الی من هو افقه منه (7) )

۲- هر فیضی از جانب خدا به واسطه ی انسان های کامل (ائمّه علیه السّلام) نازل می شود . لذا فرشتگان از جنبه ی لاهوتی (صورت ملکوتی) ائمّه علیه السّلام علوم را می گیرند و به جنبه ی ناسوتی (صورت دنیوی) ایشان تحویل می دهند.

- انسان کامل می تواند به اذن خدا با اراده ی خود فرشته ای را خلق کند ، او را نازل کند و ... و لذا فرشته ی وحی شأنی از شؤون انسان کامل است .

- مهبط و جایگاه هر نوع وحی در عالم ایشان هستند .

- تنها جایی که شأن دریافت پیام و چیزی را از خدا دارد ، قلوب ائمّه علیه السّلام است .

- اگر قرار است اینجا آموزشگاه انبیا باشد ، مهبط وحی هم هست .

- ولایت الهیه به ولی الله به اراده ی خدا تحقق می یابد .یعنی هر آنچه که قرار است از آسمان به زمین بیاید ، به اینجا وارد می شود به جعل خدایی ، از جمله وحی .

- تعابیر وعاء مشیت الهی ، باب الله ، بکم ینفس الهم و ... در اینجا مطرح می شود .

- استفاده از سوره ی قدر برای احتجاج به امامت مفید است.( تَنَزَّلُ از آیه "تنزل الملائکة و الرّوح" مضارع است .حال ملائکه بر چه کسی نازل می شوند ؟)

- هر شب قدر ، قرآن به امام علیه السّلام نازل می شود و همی علوم در قرآن است. لذا به نوعی مهبط وحیند.

- شباهت پیامبر با ما فقط در برخی جنبه های بشریت است و الا تفاوت ایشان از حیث خلقت ودریافت وحی با ما قابل بیان نیست .

- حضرت زهرا سلام الله علیها به صرف شباهت هایی بشری نباید با بقیه ی زنان مقایسه شوند ! (حوراء انسیة لیست کنساء الآدمیین)

- وحی به انبیا هم از نزد ائمه علیه السّلام می آید و لذا ایشان اختصاص به زمان بعد از پیامبر (ص) ندارند .

- لازمه ی دریافت وحی نبی بودن نیست .(اری نور الوحی ...انک تسمع ما اسمع و ...) (8)

- در شئون مربوط به وحی ، حضرت صدیقه ی طاهره (س) ، جایگاه بسیار ویژه ای دارند .

- الزاما ً قرار نیست پیامبر(ص) و ائمّه علیه السّلام به زمین بیایند بلکه آنها نبی پرورند.اینکه خود به زمین آمده اند از نعمت های بسیار بزرگ است .

- آیا کسی غیر از حضرت علی علیه السّلام می تواند وحی را پس از پیامبر (ص) جمع کند ؟ اصلا تواناییش را کسی دارد ؟

- در قرآن وحی در مورد القائات شیطانی نیز به کار رفته است .(انعام ۱۲۱)

- لذا اگر چیزی به دل ما افتاد برای تشخیص درستی آن باید آن را با مسلمات دینی تطبیق دهیم .

- داشتن قدرتهای غیر عادی مثل غیبگویی و ... می تواند به مدد شیطان باشد و ربطی به زلال وحی ندارد .

خداوند به برکت وجود ما در صلب آدم ایشان را امر به سجده بر آدم کرد

1- کافی ، ج ۱ ، کتاب الحجة ، باب انّ المستقی العلم من بیت آل محمّد (ع) ، رقم ۱و ۲ ص ۳۹۸

2- کافی ، ج ۱ ، باب جهات علوم ائمّه (ع) ، رقم ۱ تا ۳ ، ص ۲۶۴

3- نور الثقلین ، ۵ ، ص ۶۳۹ ، ح ۱۰۵

4- نجم ۱۰

5- بحار ، ۲۲ ، ۵۲۲ و ۵۲۹

6- نهج البلاغه ، خطبه ی ۲۳۵

7- کافی ، ۱ ، ۴۰۳

8- نهج البلاغه ، خطبه ی ۱۹۲

نوشته شده توسط گروه زیارت جامعه در روز پنجشنبه 1390/3/19 ساعت 12:13

من این مطلب را پسندیدم