• [جمل] واکنش امام به قتل زبیر

موضوع: جنگ های دوران حکومت

کلمات کليدي: احنف بن قیس، زبیر، کعب بن سور

قتل زبیر

 زبیر وقتي احساس شکست کرد، تصميم به فرار به سوي مدينه گرفت. آن هم از ميان قبيله‏ي «احنف بن قيس» که به نفع امیرالمومنین علیه السلام از شرکت در نبرد خودداري کرده بود. رئيس قبيله از کار ناجوانمردانه‏ي زبير سخت خشمگين شد، زيرا وي، بر خلاف اصول انساني، مردم را فداي خودخواهي خود کرده بود و اکنون مي‏خواست ازميدان بگريزد.

يک نفر از ياران احنف به نام "عمرو بن جرموز" تصميم گرفت که انتقام خون هاي ريخته شده را از زبير بگيرد. پس او را تعقيب کرد و وقتي زبير در نيمه‏ي راه براي نماز ايستاد از پشت سر بر او حمله کرد و او را کشت و اسب و انگشتر و سلاح او را ضبط کرد و جواني را که همراه او بود به حال خود واگذاشت و آن جوان زبير را در «وادي السباع» به خاک سپرد. ^[1]

عمرو بن جرموز به سوي احنف بازگشت و او را از سرگذشت زبير آگاه ساخت. وي گفت: نمي‏دانم کاري نيک انجام دادي يا کاري بد... سپس هر دو به حضور امام رسيدند وقتي چشم امام به شمشير زبير افتاد فرمود:

"اين شمشير، کراراً غبار غم از چهره‏ي پيامبر خدا زدوده است."

سپس آن را براي عايشه فرستاد^.[2]

 و وقتي چشم حضرت به صورت زبير افتاد فرمود:

"تو مدتي با پيامبر خدا مصاحب بودي و با او پيوند خويشاوندي داشتي، ولي شيطان بر عقل تو مسلط شد و کار تو به اينجا انجاميد"^.[3]

گفت و گوی امام با کشته شدگان

امير مؤمنان (ع) از ميان کشتگان جمل مي‏گذشت که در این میان به جسد افراد زیادی برخورده و با آنان صحبت می کرد یا درباره ی آنان سخن می گفت.

یکی از این اجساد،جسد کعب بن سور-قاضی بصره- بود.همان کسی که افسار شتری که عایشه سوار آن بود را در دست داشت. او قرآنی برگردن داشت. امام دستور داد که قرآن وي را به نقطه‏ي تميزي انتقال دهند، سپس فرمود:

"اي کعب، آنچه را که خداي من به من وعده کرده درست و استوار يافتم، آيا تو هم آنچه را که پروردگارت وعده کرده درست و استوار يافتي؟ تو دانشي داشتي؛ اي کاش (آن دانش) تو را سود مي‏بخشيد. ولي شيطان تو را گمراه کرد و لغزانيد و به سوي آتش کشانيد^".[4]

چون جسد طلحه را ديد، فرمود:

براي تو سابقه‏اي در اسلام بود که مي‏توانست تو را سود بخشد، ولي شيطان تو را گمراه کرد و لغزانيده و به سوي آتش شتافتي. ^[5].

------------------------------------------

[1]الجمل، ص 204؛ تاريخ ابن‏اثير، ج 3، ص 244 تا 243.

[2]تاريخ طبري، ج 3، ص 540؛ شرح نهج‏البلاغه ابن‏ابي‏الحديد، ج 1، ص 235.

[3]الجمل، ص 209.

[4]شرح نهج‏البلاغه‏ي ابن‏ابي‏الحديد، ج 1، ص 348.

[5] شرح نهج‏البلاغه‏ي ابن‏ابي‏الحديد، ج 1، ص 348.

*با تصرف و تلخیص از کتاب فروغ ولایت آیت الله سبحانی

نوشته شده توسط گروه زندگینامه در روز شنبه 1390/8/14 ساعت 13:59

من این مطلب را پسندیدم