• [صفین] نامه نگاری با معاویه

موضوع: جنگ های دوران حکومت

کلمات کليدي: جریر، طلقا، معاویه، ناحیه

بعد از تسلّط امیرالمومنین علیه السلام بر مناطق اطراف و انتصاب فرماندهان و والیان هر سرزمین،نوبت به رسیدگی به سرزمین شام و حاکم آن یعنی معاویه پسر ابوسفیانبود.امام بعد از این تصمیم،نامه ای نوشته و به وسیله ی شخصی به نام "جریر" که دوستی دیرینه ای با معاویه داشت،آن را به وی رساند.امام هنگام اعزام جریر، به او فرمود:

"تو با نامه‏ي من به سوي معاويه برو. اگر بر آنچه که مسلمانان اتفاق دارند وارد شد چه بهتر، در غير اين صورت به او اعلام کن که سکوت و آرامش که تاکنون وجود داشته است ديگر وجود نخواهد داشت ^[1]  و به او برسان که من هرگز بر استانداري او راضي نبوده‏ام و مردم نيز بر جانشيني او راضي نخواهند بود. ^[2] ."

به هر ترتیب جریر نزد معاویه رفته و نامه را تسلیم وی کرد. متن این نامه بدین شرح بود:

"بيعت (مهاجران و انصار با من) در مدينه حجت را بر تو در شام تمام کرد و تو را ملزم به اطاعت ساخت. کساني که با ابوبکر و عمر و عثمان بيعت کردند، با همان کيفيت، با من بيعت کردند. پس از اين بيعت، ديگر نه حاضران اختيار مخالفت با آن را دارند و نه غايبان مانند تو اجازه‏ي رد کردن آن را !

شورا (بنابر رأي شما) از حقوق مهاجران و انصار است که اگر به امامت کسي اتفاق کردند و او را امام ناميدند اين کار مورد رضايت خداست و اگر کسي از فرمان آنان، به صورت اعتراض يا به قصد ايجاد شکاف، بيرون رود او را به جاي خود مي‏نشانند و اگر طغيان کند با او به سبب پيروي از غير راه مؤمنان پيکار مي‏کنند و خدا او را در بيراهه رها مي‏کند و درقيامت وارد دوزخ سازد که چه سرنوشت بدي است.

طلحه و زبير با من بيعت کردند و سپس بيعت خود را شکستند. شکستن بيعت مانند رد آن است (يعني مانند کار تو اي معاويه). تا حق فرا رسيد و فرمان خدا پيروز شد. بهترين کارها در نزد من براي تو عافيت و سلامتي توست، ولي اگر خود را در معرض بلا قرار دهي با تو نبرد مي‏کنم و از خدا در اين راه کمک مي‏جويم.

درباره‏ي قاتلان عثمان زياد سخن گفتي. تو نيز در آنچه که ساير مسلمانان وارد شده‏اند وارد شو و آن گاه حادثه را نزد من مطرح کن. من همگان را بر عمل به کتاب خدا وادار مي‏سازم. (اينکه مي‏گويي من قبلاً قاتلان عثمان را تحويل تو دهم تا با من بيعت کني) اين درخواست تو همچون فريب دادن کودک از شير است. به جان خودم سوگند، تو اگر به خرد خود و نه به هواي نفست بازگردي مرا پاکترين فرد نسبت به خون عثمان مي‏يابي.

بدان که تو از «طلقا» و آزاد شدگان پس از اسارت در اسلام هستي و براي اين گروه خلافت حلال نيست و حق عضويت در شورا ندارند. من به سوي تو و کساني که از ناحيه‏ي تو مشغول کار هستند جرير بن عبدالله را، که از اهل ايمان و هجرت است، اعزام کردم تا بيعت کني و وفاداري خود را اعلام داري. ^[3] ."

این نامه نگاری ها شاید شروعی بود برای ایجاد فضای تیره بین کوفه و شام؛که در نهایت منجر به جنگ صفّین شد.

--------------------------------------

[1] حاکم اسلامي پيش از اعلام جنگ بايد اخطار کند که هر نوع اماني که سابقاً وجود داشته است مرتفع شده است. قرآن کريم در اين آيه تصريح مي‏فرمايد:«و اما تخافن من قوم خيانة فانبذ اليهم علي سواء» (انفال:58).

[2] وقعه‏ي صفين، صص 27 و 28؛ تاريخ طبري، ج 5، ص 235.

[3] وقعه‏ي صفين، صص 29 و 30 الامامة السياسة، ج 1، صص 84 و 85؛ عقد الفريد، ج 4، ص 322؛ تاريخ طبري، ج 3

نوشته شده توسط گروه زندگینامه در روز شنبه 1390/9/19 ساعت 16:40

من این مطلب را پسندیدم