• امام جواد از زبان اهل سنت

موضوع: شهادت امام جواد علیه السلام

کلمات کليدي: امام جواد، اهل سنت، فضائل

سیمای پرفروغ و عالمتاب امام جواد علیه السلام نه تنها شیعیان را شیدای جمال و جلال خویش ساخته، که دانشمندان اهل سنّت را نیز از سکوت و خاموشی رهانیده است. آنان در منابع تاریخی و حدیثی خویش، به قدر ایمان و معرفت خود، زبان به حقیقت گشوده اند و شخصیت آسمانی پیشوای نهم شیعیان را چنین به تصویر کشیده اند:

1. سبط ابن جوزی حنفی (متوفّای 654 ق.):

«و محمد، الامام ابوجعفر الثانی کان علی منهاج أبیه فی العلم و التقی و الزهد و الجود... و کان یلقّب بالمرتضی والقانع...».^[1]

2. کمال الدین محمد بن طلحه شافعی (متوفّای 652 ق.):

«... و ان کان صغیر السّنّ فهو کبیرالقدر، رفیع الذّکر...».^[2]

3. شمس الدّین ذهبی (748 ق.):

«کان محمّد یلقّب بالجواد و بالقانع والمرتضی، و کان من سروات آل بیت النبی صلی الله علیه و آله وسلم ... و کان أحد الموصوفین بالسّخاء فلذلک لقّب الجواد...»^[3].

4. ابن صبّاغ مالکی (متوفّای 855 ق.):

«و هو الامام التّاسع... عرف بأبی جعفرالثانی، و ان کان صغیرالسّنّ فهو کبیر القدر، رفیع الذّکر، القائم بالامامة بعد علیّ بن موسی الرّضا... للنصّ علیه والاشارة له بها من أبیه کما أخبر بذلک جماعة من الثّقات العدول».^[4]

5. عبداللّه بن محمّد بن عامر شبراوی شافعی (متوفّای 1154 ق.):

«... و کراماته رضی اللّه عنه کثیرة و مناقبه شهیرة، ثمّ ذکر بعض مناقبه و ختم حدیثه بقوله: و هذا من بعض کراماته الجلیلة و مناقبه الجمیلة».^[5]

در طاعت کردگار

امام جواد علیه السلام عابدترین فرد زمانش بود. محبّت و علاقه اش نسبت به باریتعالی وصف نشدنی و خوف، خشوع و اخلاصش در طاعت و عبادت خداوند ستودنی است. برای ترسیم جلوه های عبادی آن حضرت، به چند نمونه بسنده می کنیم:

الف) نماز

امام جواد علیه السلام علاوه بر عبادات و نوافل معمول، نافله مخصوصی داشت. نافله آن حضرت دو رکعت بود؛ در هر رکعت، سوره فاتحه را قرائت می نمود و آنگاه هفتاد مرتبه سوره اخلاص را تکرار می کرد.^[6]

هرگاه وارد ماه جدید می شد، در روز اوّل ماه، دو رکعت نماز به جای می آورد؛ در رکعت اوّل، بعد از سوره حمد، به تعداد روزهای ماه (30 مرتبه) سوره توحید را می خواند. در رکعت دوم بعد از حمد، سوره انّا انزلناه را مثل رکعت اوّل تلاوت می کرد.^[7]

ب) روزه

روزه های مستحبّی آن حضرت نیز زیاد بود. پانزدهم و بیست و هفتم ماه رجب روزه می گرفت. اهل خانه و غلامانش نیز او را در روزه گرفتن همراهی می کردند.^[8]

علاوه بر این، گاهی میزان عبودیت و بندگی خویش را نسبت به مقام لایزال الهی با اذکار و ادعیه ابراز می نمود. برخی از مناجات و ادعیه آن حضرت عبارت است از:

الف) در حال قنوت

«اللّهمّ أنت الاوّل بلا اوّلیّة معدودة، و الآخر بلا آخریّة محدودة، أنشأتنا لا لعلّة اقتساراً، واخترعتنا لا لحاجة اقتداراً، و ابتدعتنا بحکمتک اختیاراً، و بلوتنا بأمرک و نهیک اختباراً، و ایّدتنا بالآلات، و منحتنا بالأدوات، و کلّفتنا الطّاقة، و جشمتنا الطّاعة، فأمرت تخییراً و نهیت تحذیراً، و خوّلت کثیراً، و سألت یسیراً، فعصی أمرک فحلمت، و جهل قدرک فتکرّمت...» ^[9]

ب) بعد از نماز

«رضیت بااللّه ربّاً، و بالاسلام دیناً، و بالقرآن کتاباً، و بمحمّد نبیّاً، و بعلیٍّ ولیّاً، والحسن، والحسین، و علیّ بن الحسین، و محمّد بن علیّ، و جعفر بن محمّد، و موسی بن جعفر، و علیّ بن موسی، و محمّد بن علیّ، و علیّ بن محمّد، والحسن بن علیّ، و الحجّة بن الحسن بن علیّ، أئمّةً.

اللّهمّ ولیّک الحجّة فاحفظه من بین یدیه و من خلفه و عن یمینه و عن شماله و من فوقه و من تحته، وامدد له فی عمره، و اجعله القائم بأمرک، المنتصرلدینک و أره ما یحبّ و تقرّبه عینه فی نفسه و فی ذرّیته و أهله و ماله و فی شیعته و فی عدوّه، و أرهم منه ما یحبّ و تقرّبه عینه، واشف به صدورنا و صدور قوم مؤمنین.» ^[10]

ج)برای برآورده شدن حاجت

راوی می گوید: نامه ای خدمت امام جواد علیه السلام فرستادم. در آن نامه، از حضرت تقاضا کرده بودم که دعایی برایم یاد بدهد. آن حضرت این گونه برایم نوشت:

تقول اذا اصبحت و أمسیت: «اللّه اللّه اللّه، ربّی الرّحمن الرّحیم، لا اشرک به شیئاً» و ان زدت علی ذلک فهو خیر، ثمّ تدعو بما بدأ لک فی حاجتک، فهو لکل شی ء باذن اللّه تعالی، یفعل اللّه ما یشاء. ^[11] 

________________________________________________________

پی نوشت:

[1] اصول کافی، ج 1، ص 353؛ بحارالانوار، ج 50، ص 68.

[2] مطالب السّؤول، ابن طلحه شافعی، ص 239؛ الفصول المهمّه، ص 252.

[3] الوافی بالوفیات، ج 4، ص 105.

[4] الفصول المهمّه، ص 251.

[5] الاتحاف بحبّ الاشراف، ص 168.

[6] اعلام الهدایه، ج 11، ص 39، به نقل از حیاة الامام محمد الجواد(ع)، ص 67.

[7] همان، به نقل از مستدرک عوالم العلوم، ج 23، ص 220.

[8] همان، به نقل از مستدرک عوالم العلوم، ج 23، ص 222.

[9] همان، ص 41، به نقل از مستدرک عوالم العلوم، ج 23، ص 212.

[10] همان، به نقل از مستدرک عوالم العلوم، ج 23، ص 214 و 215.

[11] همان، به نقل از مستدرک عوالم العلوم، ج 23، ص 218.

نوشته شده توسط ویژه نامه در روز چهارشنبه 1391/7/19 ساعت 15:59

من این مطلب را پسندیدم