• ایجاد فضای باز سیاسی

موضوع: [9] دوران حکومت امیرالمومنین

کلمات کليدي: فضای باز سیاسی

فضای باز سیاسی*

بعد از استقرار و ثبات نسبی حکومت امام علی علیه السّلام در کوفه،یکی از مولفه هایی که نسبت به حکومت های قبلی تغییر کرد،مسئله فضای اجتماعی-سیاسی بود.در این مطلب به موردی اشاره شده که حاکی از برخورد باز حاکم-یعنی امیرالمومنین-با مردم (اعم از یاران و مردم) است.این جریانات نشانه ی عدم اختناق در جامعه و وجود فضای باز سیاسی بوده که در زمان این حکومت متجلّی شد.

پاسخ منطقی امام به یک اشکال

روزی،یکی از شخصی به نام" ابوبردة بن عوف" که هنگام جنگ جمل به سپاه امیرالمومنین ملحق نشده بود،برخاست و درباره ی این تخلّف خود در قالب سوالی توضیح داد.او که درباره ی برخی مسائل هنوز تردید داشت این گونه سوال خود را مطرح کرد:

"آيا کشتگان اطراف اجساد زبير و طلحه را ديدي؟ آنان چرا کشته شدند؟"

 امام (ع) با بيان علت آن، اعتماد سائل را به راه و روش خود جلب کرد و گفت:

"آنان پيروان و کارگزاران دولت مرا از دم تيغ گذراندند و شخصيتي مانند ربيعه‏ي عبدي را با گروهي از مسلمانان کشتند. جرم مقتولان اين بود که با مهاجمان پيمان شکن گفتند که مثل آنان پيمان شکني نمي‏کنند و با امام خود از در حيله و خدعه وارد نمي‏شوند. و من از ناکثان خواستم که قاتلان کارگزاران دولت را تحويل دهند تا قصاص شوند و آنگاه کتاب خدا ميان من و آنان حکم و داوري کند. آنان از تحويل قاتلان ابا کردند و با من به جنگ برخاستند، در حالي که بيعت من بر گردن آنان بود و خون قريب به هزار نفر از دوستان مرا ريخته بودند. من نيز براي قصاص قاتلان و خاموش ساختن شورش ناکثان به نبرد پرداختم و شورش را سرکوب کردم."

آن گاه امام افزود: آيا در اين موضوع شک و ترديد داري؟

سائل گفت: من در حقانيت تو در ترديد بودم، ولي پس از اين بيان، نادرستي روش آنان بر من آشکار شد و فهميدم که تو هدايت شده و واقع بين هستي. ^[1]

(شخص سوال کننده قبلا عثمانی بوده و بعد علوی شده است و حتی در رکاب امام نیز جنگیده است.البته نقل شده که او با معاویه هم روابط پنهانی داشته است!تا جایی که بعد از شهادت امام و تسلط معاویه بر عراق،معاویه در ازای خوش خدمتی های او،زمینی را به او واگذار کرد!!)^[2]

اقدامات دیگر امام

امام علی در روزهای ابتدایی حکومت فرماندهانی را به آن نواحي از سرزمينهاي اسلامي که تا آن زمان از جانب او واليان و فرمانداراني اعزام نشده بود مأموراني صالح و واجد شرايط اعزام کرد.ایشان همچنین در اولین جمعه ای که در کوفه بود،نماز جمعه را نیز اقامه کرد.

---------------------------------------------

*به نقل از کتاب فروغ ولایت استاد جعفر سبحانی

[1] شرح نهج‏البلاغه‏ي ابن‏ابي‏الحديد، ج 3، ص 104؛ وقعه‏ي صفين، صص 4 و 5.

[2] شرح نهج‏البلاغه ابن‏ابي‏الحديد، ج 3، ص 104.

نوشته شده توسط گروه زندگینامه در روز يکشنبه 1390/9/13 ساعت 13:14

من این مطلب را پسندیدم