• عثمان بن حُنیف

موضوع: اصحاب

کلمات کليدي: عثمان بن حنیف، اصحاب

عثمان بن حنيف

عثمان بن حُنَيف بن واهب انصاري اَوسي، برادر سهل بن حنيف، از صحابيان پيامبر خدا و از انصار است.^[1] او در جنگ اُحد و جنگ‏هاي پس از آن، حضور داشت^[2] و پس از رحلت پيامبر خدا، يکي از دوازده نفري است که آشکارا نسبت به دگرگوني خلافت از مسير حق، اعتراض کردند.^[3]

عثمان بن حنيف به روزگار خلافت عمر، مسئوليت اندازه‏ گيري زمين‏ ها^[4] و تعيين خراج^[5] را به عهده داشت و به هنگام خلافت مولا عليه السلام فرماندار بصره بود.

در فتنه جمل، چون جمليان به بصره رسيدند، او در آغاز با آنان جنگيد؛ امّا چون آتش ‏بس برقرار گرديد، فتنه‏ آفرينان شبانه بدو يورش بردند و با کشتن نگاهبانان دار الحکومه، به عثمان بن حنيف، دست يافتند و او را شکنجه کرده، موهاي صورت وي را کَندند.^[6]

نامه علي عليه السلام به وي به هنگام حکومتش بر بصره، در اعتراض به حضور وي بر سرِ سفره‏اي رنگين،^[7]  از جمله اسناد شکوهمند حکومت علوي و گوياي لزوم اجتناب واليان و مسئولان از خوشگذراني، رفاه زدگي و دَمسازي با زراندوزان و فسادگستران است. عثمان به روزگار حاکميت معاويه درگذشت.^[8]

امام علي عليه السلام در نامه‏ اش به عثمان بن حُنَيف انصاري که کارگزارش در بصره بود و به او خبر رسيده بود که وي به ميهماني مردمي از بصره دعوت شده و او به آن جا رفته است:

امّا بعد؛ اي پسر حنيف! به من خبر رسيده است که فردي از جوانان بصره تو را به سفره‏اي خوانده و تو به آن جا شتافته‏ اي، و خوردني‏ هاي رنگارنگ و نيکو برايت آماده و کاسه‏ ها برايت آورده شده است.

گمان نمي‏کردم که تو به ميهماني کساني بروي که نيازمندشان رانده و بي‏ نيازشان خوانده شده باشد. پس نيک بنگر که از طعام اين دنيا چه مي‏خوري. هرچه را که حرام و حلالش را نمي‏داني، بيرون انداز و آنچه را که مي‏داني حلال است، تناول کن.

بدان که هر پيروي، پيشوايي دارد که به او اقتدا مي‏کند و از نور علمش بهره مي‏گيرد. آگاه باش که پيشواي شما از دنيايش به دو جامه فرسوده، و از خوراکش به دو گِرده نان، بسنده کرده است. بدانيد که شما چنين نتوانيد کرد؛ امّا مرا با پارسايي و کوشيدن و خويشتنداري و درستي، ياري دهيد.^[9]

پی نوشت ها:

[1] سير أعلام النبلاء:61:320:2، الاستيعاب:1788:151:3.

[2] اُسد الغابة:3577:571:3.

[3] الاحتجاج:11:198:1.

[4] تاريخ خليفة بن خيّاط:106، تاريخ الطبري:144:4، سير أعلام النبلاء:61:320:2.

[5] سير أعلام النبلاء:61:320:2، الاستيعاب:1788:151:3.

[6] سير أعلام النبلاء:61:322:2، تاريخ الطبري:464:4-469، مروج الذهب:367:2.

[7] نهج البلاغة:نامه 45.

[8] سير أعلام النبلاء:61:322:2، الإصابة :5451:372:4، تاريخ خليفة بن خيّاط:172.

[9] نهج البلاغة:نامه 45، ربيع الأبرار:719:2.

نوشته شده توسط سید امیر سلطانی در روز يکشنبه 1392/6/10 ساعت 14:25

من این مطلب را پسندیدم